W kontekście związków Henryka Siemiradzkiego ze Strzałkowem oraz okolicami, warto wspomnieć o siostrze malarza, Marii. Zebrałem trochę informacji na ten temat.
Maria Siemiradzka (później Obrąpalska) urodziła się w 1850 roku w Charkowie. W 1872 roku przeniosła się wraz z rodziną do Warszawy. Otrzymała świetne wykształcenie, specjalizowała się w przekładach z języka włoskiego. Szczególnie upodobała sobie twórczość pisarską Edmondo De Amicisa (autor słynnej powieści dla dzieci pt. „Serce”). Ponoć dawała korepetycje z języka włoskiego samemu Henrykowi Sienkiewiczowi.
Około 1879 (niektóre źródła mówią 1880) roku wyszła za mąż za Erazma Obrąpalskiego, który był inżynierem komunikacji. Na stale zamieszkali w Warszawie, ale w letnie miesiące przebywali w majątku w Dziepółci (kilka kilometrów od Strzałkowa). Miejscowość tę zakupili w 1883 roku od Aleksandra i Pauliny Chudzyńskich.
Ze względu na bliskie położenie Dziepółci oraz Strzałkowa, Maria utrzymywała bliskie relacje ze swoim bratem. Prawdopodobnie fakt, że Obrąpalscy posiadali już Dziepółć, był przyczyną, że Henryk Siemiradzki zakupił właśnie pobliski Strzałków.
Erazm był od swojej żony starszy o 25 lat. Nic więc dziwnego, że przepisał jej cały majątek na wypadek swojej nagłej śmierci. W księgach wieczystych Maria figuruje jako właścicielka Dziepółci (wtedy pisownie tej miejscowości była inna – „Dziepułć”). Przyszłość pokazała jednak, że to on żył dłużej.
Z małżeństwa Erazma z Marią narodziło się dwóch synów – Jan (1881-1958) oraz Tadeusz (zmarł w wieku trzech lat).
Grób Marii znajduje się na cmentarzu w Dmeninie. Znalezienie miejsca pochówku było naprawdę trudne. Gdy tam pierwszy raz byłem, nie udało mi się go odnaleźć. W internecie funkcjonuje serwis, w którym można wirtualnie zwiedzić cmentarz w Dmeninie (tutaj), ale brakuje tam informacji o Marii Obrąpalskiej (albo Siemiradzkiej). Również osoby spotkane przeze mnie na cmentarzu nic nie wiedziały na ten temat. Na szczęście przy pisaniu niniejszego artykułu korzystałem ze świetnej pracy pani Anny Beaty Symołon pt. „Dziepułć. Przeszłość jest niedokładna”. Znalazłem tam czarno-białe zdjęcie nagrobka Marii Obrąpalskiej, które później zlokalizowałem na cmentarzu. Na tymże nagrobku znajduje się porcelanowy medalion z Matką Boską Ostrobramską.
Obok nagrobka Marii znajduje się także miejsce pochówku męża Erazma, a pomiędzy nimi jeszcze jeden wspólny grób – Tadeusza (syn Marii), Wandy oraz Stefana (jej wnuczkowie po synu Janie – jeśli dobrze rozszyfrowałem strukturę drzewa genealogicznego).
A wspomniana książka Anny Beaty Symołon znajduje się w czytelni Miejskiej Biblioteki Publicznej w Radomsku. Będę korzystał jeszcze z tego wydawnictwa podczas pisania artykułu na temat szwagra Henryka Siemiradzkiego (i męża Marii).
